چت روم

از طرح‌هايي كه توسط برخي از مسوولان ارايه شده است، بحث كاهش سن ازدواج است كه اين روزها به دليل برخي اظهارنظرها بحث آن همچنان داغ است. براي بررسي اين موضوع اين هفته ديدگاه چند تن از صاحب‌نظران و متخصصان امر را جويا شديم كه در ادامه مي‌‌خوانيد.

«سن بلوغ فيزيولوژيك در دختران حدود ۱۲ سالگي است كه البته ۴ تا ۵ سال زمان لازم است تا اين بلوغ كامل شود.» دكتر طاهره افتخار، متخصص زنان و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران صحبت‌هاي خود را با اين جمله آغاز مي‌كند و در ادامه مي‌گويد: «به اين ترتيب سن بلوغ فيزيولوژيك در دختران بين ۱۶ تا ۱۷ سال است. اين حرف به آن معنا نيست كه فرد از لحاظ فكري و اجتماعي نيز به بلوغ رسيده است.
دكتر افتخار: ازدواج را به افراد زير ۱۸ سال توصيه نمي‌كنيم

دكتر افتخار معتقد است كه براي باردار شدن بلوغ فيزيولوژيك مهم است و آنچه بايد درباره بحث ازدواج مورد توجه قرار گيرد، بلوغ فكري است ولي در كل، ما سن زير ۱۸ سال را براي ازدواج توصيه نمي‌كنيم زيرا زايمان در سنين پايين‌تر از ۱۸ سال براي مادر و نوزاد مضر و خطرناك است.» اين متخصص بيماري‌هاي زنان همچنين مسايل جنسي را غريزي و اجتناب‌ناپذير مي‌داند و اعتقاد دارد اين نياز بايد ارضا شود و بهترين راه براي اين كار ازدواج است. وي دراين مورد مي‌گويد: «ازدواج براي دختر و پسري كه از لحاظ فرهنگي به بلوغ رسيده و مي‌توانند بارداري را به تعويق بيندازند، بسيار مفيد خواهد بود. در واقع عقب افتادن ازدواج به خصوص در سنين بالاي ۳۰ سال موجب فسادهاي گوناگوني مي‌شود كه ازدواج به موقع مي‌تواند مانند واكسني در برابر عوامل خطرساز عمل كند.



دكتر مرندي: زود ازدواج كنيد اما زود بچه‌دار نشويد



دكتر سيدعليرضا مرندي رئيس فرهنگستان علوم پزشكي و وزير اسبق بهداشت و عضو كميسيون بهداشت مجلس نيز نظري مشابه در اين زمينه دارد. دكتر مرندي مي‌گويد: «افراد زماني براي ازدواج آماده خواهند بود كه از لحاظ بلوغ جسمي، فكري و اجتماعي به بلوغ رسيده باشند. افراد بايد در اولين سن ممكن كه توانايي پيدا مي‌كنند ازدواج كنند.» وي همچنين به افزايش سن ازدواج در جوانان اشاره مي‌كند و مي‌‌افزايد: «اين مساله باعث شده است كه جوانان زماني تن به ازدواج دهند كه يك دهه از عمر خود را از دست داده‌اند. با افزايش سن شخصيت افراد شكل گرفته‌تر مي‌شود و علاوه بر فروكش كردن شور و اشتياق در آنها، قدرت سازگاري آنان نيز كاهش مي‌يابد.» البته دكتر مرندي نيز اين مساله را يادآوري مي‌كند كه ازدواج در سنين پايين به معناي باردار شدن در اين سنين نيست و زوجين مي‌توانند اين كار را به تعويق بيندازند.

دكتر قاعدي: ازدواج موقت مشكلي را حل نمي‌كند

از سوي ديگر دكتر غلامحسين قائدي، روان‌پزشك، عضو هيات علمي گروه روان‌پزشكي دانشگاه شاهد و همچنين عضو گروه پژوهشي خانواده و سلامت جنسي آنچنان بر كاهش سن ازدواج جوانان تاكيد نمي‌كند. وي معتقد است: «متوسط سن ازدواج در كشور در دختران ۱۸ تا ۲۵ سال و اين سن در پسران ۲۵ تا ۳۵ سال است و مهم‌ترين علت تفاوت در سن ازدواج در نقاط مختلف تفاوت‌هاي فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و اقتصادي است.» دكتر قائدي مي‌گويد: «براي ازدواج دو جنبه بسيار اهميت دارد؛ جنبه فيزيولوژيك و جنبه رواني. در اين قضيه نمي‌توان كاهش سن ازدواج را يك مساله تك‌عاملي دانست و عوامل مهمي در آن تاثيرگذار هستند.» وي در اين مورد مي‌افزايد: «طرح‌هايي مانند ازدواج موقت مشكل عمده‌اي را حل نمي‌كند. كاهش سن ازدواج نيز به تنهايي مثمرثمر نخواهد بود. در اختيار قرار دادن تسهيلات براي ازدواج نيز چاره‌ساز نيست زيرا اين مسايل پس از ازدواج كنار گذاشته مي‌شوند و زوج‌ جوان با مشكلات بزرگ‌تري دست به گريبان‌ مي‌مانند.» دكتر قائدي خاطرنشان مي‌كند: «به ازدواج نبايد تنها به‌عنوان ارضاي نيازهاي جنسي نگاه شود و برخي اطلاعات، مهارت‌ها و‌‌ آموزش‌ها بايد در سنين پيش از ازدواج وجود داشته باشد كه جوانان با آگاهي با مساله ازدواج روبه‌رو شوند.»

دكتر افتخار نيز مساله آموزش را در ازدواج بسيار مهم مي‌داند و مي‌‌افزايد: «آنچه موجب بالا رفتن سن ازدواج و فرار جوانان از اين كار شده اين است كه آنها آموزش لازم براي مديريت و تعامل در اين مساله را نمي‌بينند و در عادي‌ترين مسايل يك زندگي مشترك دچار مشكل هستند. مطالبي هم كه به نام آموزش در مدارس و دانشگاه‌ها به جوانان داده مي‌شود كامل و كافي نيست. بسياري از زوج‌هاي جوان درمورد برخورد با هم، حرف زدن، مطرح كردن مشكلات و مسايلي از اين قبيل آموزش نمي‌بينند و حتي براي بيان شفاف‌ معضلات خود دچار ضعف هستند. اين مشكلات كوچك مثل يك گلوله برف است كه رفته‌رفته تبديل به يك بهمن مي‌شود.» دكتر مرندي در مورد بحث آموزش در مدارس اعتقاد دارد، به جاي بسياري از محفوظات بي‌مورد كه در قالب دروس دوره تحصيل ارايه مي‌شود، مي‌توان آموزش‌هايي در راستاي رشد آگاهي اجتماعي و فرهنگي به جوانان ارايه كرد. وي مي‌گويد: «در برخي كشورها دروس بر مبناي نيازهاي اجتماعي و به خصوص سلامت جسم و روح و سلامت اجتماعي تبيين شده است. در كشور ما نيز بايد آگاهي و آموزش‌هاي لازم به افراد ارايه شود تا مشكلات آتي در اين مورد به وجود نيايد.»

چه بايد كرد
دكتر مرندي كه خود سال‌هاي فراواني را در متن مديريت سلامت بوده اعتقاد دارد ما براي اينكه بتوانيم سن ازدواج را در بين جوانان كاهش دهيم و از انحرافات و مشكلات بعدي آن جلوگيري كنيم بايد اول به اين كار اعتقاد داشته باشيم و آن را باور كنيم. وي مي‌گويد: «زيرساخت‌ها در كشور ما در اين مورد به صورت فراگير فراهم نيست كه قسمتي از اين مساله مربوط به خانواده‌ها و بخشي بر عهده دولت است. بايد به اين مسايل به صورت كلان نگاه شود. اگر حتي ازدواج در سنين پايين هم صورت نگيرد و افزايش سن ازدواج به صورت يك معضل مطرح نشود، بايد آموزش‌هايي در اين زمينه در دوران تحصيل دانش‌آموزي و دانشجويي وجود داشته باشد.» دكتر مرندي مي‌افزايد: «امروز ازدواج يك مساله فراموش شده است و ما كاري به طور جدي براي آن انجام نداده‌ايم. ما به صورت مقطعي و سليقه‌اي عمل مي‌كنيم و اين در همه موارد به ما لطمه وارد مي‌كند.»

دكتر افتخار در اين مورد مي‌گويد: «بيشتر مشكلات به وجود آمده ما در امر ازدواج جنبه فرهنگي دارد. اگر چه ممكن است كه در سنين مدرسه موارد معدودي از ازدواج‌هاي موفق وجود داشته باشد ولي در حال حاضر در سنين مدارس شخصيت فرد نمي‌تواند كامل شده باشد و مشخص نيست كه انتخاب‌هاي افراد در اين سنين به صورت منطقي انجام شده باشد.» وي مي‌افزايد: «وقتي فرد تصوير درستي از ازدواج ندارد نمي‌تواند به طور منطقي پا به اين عرصه بگذارد.» دكتر قائدي نيز در بخش پاياني صحبت‌هاي خود به عدم مهارت‌هاي لازم در سنين پايين در افراد اشاره مي‌كند و مي‌گويد:‌ «وقتي كه ما بخواهيم با وسيله نقليه در خيابان رانندگي كنيم، از ما گواهينامه رانندگي مي‌خواهند. اما آيا در مورد آمادگي براي ازدواج كسي از ما گواهينامه خواسته است؟! بايد سعي كنيم مهارت‌ها را براي اين كار بالا ببريم كه اگر اين اتفاق نيفتد در آينده دچار مشكلات فراواني خواهيم شد.»

سيمرغ